Bademcik ve Geniz eti ne işe yarar?
Solunum ve sindirim sistemimizin başlangıcında vücuda girişi esnasında mikroplarla savaşmak için yeralan Waldeyer halkası isimli lenfoid doku topluluğu vardır. Bademcikler ve Geniz eti bu halkanın elemanlarından sadece ikisidir. Özellikle üst solunum yollarından giren mikropları tanıyarak vücudu savunmaya hazırlanırlar.
Bademcik ve Geniz eti muayenede görülür mü?
Bademcik muayene sırasında hasta ağzını açtığında görülür, ancak geniz eti burnun arkaya açıldığı bölgede, yumuşak damağın arkasında yer alır ve bu şekilde görülemez. Geniz eti kameralar aracılığıyla endoskop adı verilen aletler kullanılarak görülebilir. Ancak çocuklarda bu muayeneyi her zaman yapmak mümkün olmayabilir. Bu durumda gerekirse yan grafi adı verilen bir film çekilerek geniz etinin izdüşümü üzerinden bir değerlendirme yapılabilir.
Çocuğumuzun geni eti var dediler, Bu ne anlama gelir?
Geniz eti doğan her çocukta vardır. Dolayısı ile bu ifade yanlış anlaşılmaktadır. Doğru ifade 'geniz eti büyük' olmalıdır. Normalde geniz eti 5 yaşında kadar büyür, 5 yaşından sonra gerilemeye başlar. Ancak bu gerileme her çocukta gerçekleşmez. Gerçekleşmediği zaman geniz etinin alınması gündeme gelir.
Büyümüş geniz eti ne gibi sorunlara yol açar?
Geniz eti büyük olduğunda burnun geriye açıldığı noktada bir tıkanıklık yaratabilir. Bu durumda çocukta burun tıkanıklığı, ağzı açık uyuma, horlama hatta özellikle beraberinde büyümüş bademcikler de varsa apne adı verilen uykuda nefes durmaları meydana gelebilir. Bu zamanında fark edilip müdahale edilmezse çocukta yüz, çene ve damak gelişimi olumsuz etkilenebilir. Çocuk gelişen, büyüyen bir organizmadır. Burun solunumu bu organizma için çok önemlidir. Sürekli ağzından soluyan, horlayan çocukta burun kökü basık, damak yapısı kubbeleşmiş, ön dişleri fırlamış bir çocuk ifadesi ortaya çıkabilir
Geniz eti nasıl kulaklarda iltihaplanmalara yol açar?
Orta kulak boşluğu, geniz bölgesi ile östaki borusu adı verilen bir kanal aracığı ile bağlantılı haldedir. Östaki borusunun temel görevi orta kulağın havalanmasını ve drenajını sağlamaktır. Eğer büyümüş bir geniz eti ile östaki borusunun ağzı tıkalı ise drenaj zorlaşır ayrıca çocuklarda östaki borusunun daha yatay seyretmesi nedeni ile genizdeki mikropların orta kulağa ulaşmasını kolaylaştırmaktadır.
Geniz eti ne zaman alınmalıdır?
Ağız açık uyuma, horlama gibi burun solunumunun engellenmesi nedeni olan geniz eti büyümeleri durumunda geniz eti alınmalıdır. Ayrıca büyük geniz etinin östaki tüpünü tıkaması veya orta kulağa bakteri geçişini arttırması nedeniyle orta kulakta sıvı birikimi veya tekrarlayan orta kulak iltihabına yol açması durumunda, büyük geniz eti nedeniyle sinüzit gelişmesi ve tekrarlaması durumunda, çene yapısını bozan geniz eti büyümeleri(ortodontik sorunlar) durumunda geniz eti ameliyatı yapılması gereklidir.
Bademciklerde beta mikrobu ne demektir?
Beta mikrobu olarak kısaca ifade edilen, tıp dilinde “A grubu Beta Hemolitik Streptokok” olarak adlandırılan mikrop, bakteriyel bademcik iltihabının en sık etkenidir. Beta mikrobuyla oluşan bademcik iltihapları gelişen ve tedavi edilmeyen çocuklarda görülebilen, bağışıklık sisteminin bir reaksiyonuyla kalp kapakçığı ve böbrekte iltihapla sonuçlanan komplikasyonlardır.
Bademcikler ne zaman alınmalıdır?
Bademcik ameliyatı gerektiren iki ana sorun tıkanmaya, yani çocukta devamlı horlama ve uykuda nefes durmasına yol açacak kadar büyük bademcikler olması ve tekrar eden bademcik iltihaplarıdır. Bir çocuk bir yılda 7 kez, birbirini takip eden 2 yılda 5 kez, birbirini takip eden 3 yılda 3 kez bakteriyel bademcik infeksiyonu geçirirse bademciklerin alınması gerekir. Bunun yanında bademcikler etrafında abse gelişmesi ve bademciklerin boyutlarındaki farklılıkların tümöral oluşumları düşündürmesi durumunda da bademciklerin alınması gerekir.
Çocuğumun bademcikleri ve geniz eti alınınca bağışıklık sistemi zarar görür mü? Akciğerleri savunmasız kalır mı?
Bu soru KBB uzmanlarının en sık muhatap oldukları sorulardan birisidir. Bademcik-geniz etinin beraber alınması planlanan çocukların ailelerinde bu şekilde bir endişe ortaya çıkabilmektedir. Bademcik ve geniz etinin vücudun bağışıklık sisteminde yer alan organlar olduğu doğrudur. Ancak bir organın zararı yararını geçtiyse ve o organ vücut için elzem değilse alınması daha doğrudur. Özel bir bağışıklık yetersizliği olmayan sağlıklı bir çocukta, yukarıda sözü edilen nedenlerle bademcik-geniz eti ameliyatı yapıldığında bağışıklık sisteminde bir çökme meydana gelmemektedir. Bu çocuklarda akciğer infeksiyonlarının arttığına dair bir bilimsel veri de yoktur. Zira bademcikler ve genia eti alındıktan sonra bile ağız ve boğazda bulunan diğer bağışıklık sistemi elemanları koruyucu işlev görmeye devam etmektedir.
Bademcik ve Geniz eti ameliyatları nasıl yapılır?
Geniz eti ve bademcik ameliyatı genel anestezi altında yapılmaktadır. Bu nedenle ameliyat öncesi anestezi uzmanı tarafından hasta fizik muayene ve çeşitli tetkiklerle değerlendirilir ve genel anestezi ve riskleri hakkında aile yada hasta bilgilendirilir. Geniz eti ve bademcikler ağız içinden alınır. Ciltte bir kesiye gerek yoktur.
Ameliyatlarda yaş sınırı var mıdır?
Eskiden özellikle anestezi riskleri nedeniyle bazı yaş sınırları söylenmekteydi. Günümüzde böyle bir yaş sınırı yoktur.
Kansız ve dikişsiz bademcik ameliyatı ne demektir?
Günümüzde bipolar koter, thermal welding, plazmakinetik koter, radyofrekans gibi aletlerle bademcik ameliyatı eski tekniklere göre çok daha az kanlı hale gelmiştir. Lazer, bademcik ameliyatlarında kullanılan bir cihaz değildir. Yukarıda sayılan cihazlar halk arasında lazer olarak tanımlansa da bu doğru bir tanımlama değildir.
Bademcik ve Geniz eti ameliyatı sonrası iyileşme süreci nasıldır?
Ameliyat sonrası ilk gün hastaya ödem ve ağrıyı azaltmaya yardımcı olacağı için dondurma verilir. Bunun yanı sıra 1 hafta-10 gün uygulayacağı, boğazdan kolay geçecek yumuşak gıdaları içeren bir diyet listesi verilir. Yine ameliyat sonrası hekimin reçetelediği ağrı kesici ve antibiyotikler kullanılmalıdır. Geniz eti ameliyatı sonrası iyileşme sürece yaklaşık 3 gün sürerken bademcik ameliyatı sonrası iyileşme süreci ortalama 10 gün sürmektedir.
